Khẩu súng không giật có hình dáng bề ngoài trông rất giống với một khẩu súng bình thường. Một viên đạn sẽ được nạp vào súng thông qua bệ khóa nòng phía sau. Khi bắn, thay vì toàn bộ khí sẽ đẩy viên đạn lên cho đến khi viên đạn ra khỏi nòng súng và tạo khí thuốc (chính luồng khí thuốc hình thành phản lực, gây ra độ giật) thì một lượng khí lớn thoát ra phía sau với áp lực tạo ra tương đương với áp lực khí đẩy viên đạn ra khỏi nòng súng. Theo vật lý thì việc hai luồng lực ngược nhau và sức mạnh tương đương nhau thì chúng sẽ tự động triệt tiêu lẫn nhau. Điều này làm giảm đến mức tối đa độ giật gây ra. Tuy nhiên các loại súng không giật cũ gần như không còn được sử dụng vì nó khá nặng và phức tạp để có thể vận chuyển cũng như các viên đạn của nó dùng quá nhiều thuốc súng để có thể giữ được sức mạnh và độ cân bằng khi bắn, mà thay vào đó là các loại súng phóng tên lửa cầm tay đơn giản hơn. Cho dù tên của loại súng này là súng không giật thì nó vẫn tồn tại lực giật với nhiều mức độ khác nhau.

Súng không giật là loại súng đòi hỏi cần phải được bảo trì thường xuyên và đúng cách. Việc bảo trì súng cần phải được tuân thủ theo nguyên tắc thiết kế và cần được người có chuyên môn kĩ thuật về loại súng này thực hiện. Vì nếu bộ khóa nòng và hệ thống thoát khí phía sau bị cũ, hỏng hóc, bị rỉ sét, không hoạt động được,... sẽ dẫn đến việc nó không thể tạo ra độ giật ngược lại một cách hiệu quả hay khả năng này bị mất hẳn thì người bắn sẽ gặp nguy hiểm với độ giật rất cao mà súng sẽ tạo ra khi bắn. Còn ngược lại nếu nòng súng bị kẹt thì toàn bộ khẩu súng sẽ bay về phía trước như quả tên lửa. Còn nếu không thì nó nổ tung.

Không giống như súng phóng tên lửa với tên lửa có các đuôi giúp giữ ổn định đường bay và bắn từ nòng trơn thì súng không giật bắn các loại đạn pháo. Trong nòng súng không giật có rãnh xoắn giống như súng bình thường để ổn định đường đạn. Đạn của súng không giật để triệt tiêu độ phản lực nhưng vẫn giữ được sức công phá sẽ cần một lượng thuốc súng khá lớn trong khi tên lửa cầm tay chỉ cần nhiên liệu để đẩy nó đi.

Khối lượng khí thoát ra phía sau của súng có thể sẽ rất nguy hiểm cho chính người bắn khi chiến đấu trong môi trường chật hẹp vì nó sẽ tạo ra một sóng chấn động ngược trở lại khi va vào vật cản thẳng vào người bắn. Hai khẩu súng phóng tên lửa Armbrust và MATADOR đã kết hợp sử dụng hệ thống chống dội ngược, với các pít tông nó có thể vừa chống giật vừa ngăn sóng chấn động dội lại từ khoảng không chật hẹp phía sau. Khi vừa bắn các pít tông sẽ mở ra để một lượng khí đẩy ra phía sau khẩu súng tạo ra hiệu ứng triệt tiêu độ giật nhưng ngay sau đó (khi luồn khí phía sau đã đi được vài feet) với sức đẩy của không khí các pít tông sẽ đóng lại ngăn không cho luồng khí nén tiếp tục thoát ra phía sau điều này sẽ dẫn đến việc súng bị giật một thơi gian ngắn sau khi bắn do luồng khí bị ngăn không thể tiết tục thoát ra nhưng vẫn trong mức độ an toàn sau khi viên đạn đã bay ra khỏi nòng súng đến mục tiêu và nó có thể bắn an toàn trong môi trường hẹp.